Infrastructuur

Multifunctioneel bouwen - ZORG

Om de realisatie van multifunctionele infrastructuur te faciliteren, heeft het VIPA begin 2016 een traject opgestart binnen het beleidsdomein WVG om de hindernissen in de sector- en beleidsdomeinoverschrijdende regelgeving voor de realisatie van multifunctionele infrastructuur in kaart te brengen en waar nodig aan te passen.

Traject

Wie doet wat?

De werkgroep Multifunctionele infrastructuur ZORG heeft:

  • Knelpunten in de Vlaamse infrastructuurregelgeving geïnventariseerd op basis van:
    • een analyse van de WVG-regelgeving
    • een bevraging bij concrete projecten naar hun ervaringen
  • Voorstellen geformuleerd om deze knelpunten aan te pakken
  • Een juridisch kader gecreëerd om deze voorstellen juridisch te verankeren

Deze werkgroep bestond uit vertegenwoordigers van het VIPA, de afdeling Welzijn en Samenleving van het Departement WVG en de functioneel bevoegde WVG-agentschappen

De Beleidsraad Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) heeft:

  • de knelpunten, de voorstellen en het ontwerp van juridisch kader gevalideerd.

De Beleidsraad WVG bestaat uit de minister, de kabinetschef, de adjunct-kabinetschefs, de leidend ambtenaren van het Beleidsdomein WVG

Knelpunten multifunctionele infrastructuur ZORG

Aanpasbaarheid

SectorRegelgevingKnelpuntenOplossing
AlgemeenErkenning/vergunning/VIPAVerschillende minimale oppervlakte van vereiste lokalenBVR MFI 5/04/2019 - afgestemde normen en Commissie MFI
Verschillende minimale vereisten op functioneel vlak: aantal WC's, administratieve ruimten, ...BVR MFI 5/04/2019 - afgestemde normen en Commissie MFI
Specifieke lokalen: onderzoeks-, werk-, kinderwagens, rust-, …BVR MFI 5/04/2019 - afgestemde normen en Commissie MFI
Buiten(speel)ruimte en inrichting ervanBVR MFI 5/04/2019 - afgestemde normen en Commissie MFI
VIPAVerschillende maximaal subsidiabele oppervlaktesBehouden
BrandveiligheidVerschillende bepalingen i.v.m. trappen, doorgangen, …Op agenda legislatuur 2019-2024
ToegankelijkheidBasis- en specifieke toegankelijkheid voor bepaalde doelgroepenBehouden
KinderopvangVIPA en erkenning/vergunningVeel expliciete en sectorspecifieke regels over kinderenBehouden- Commissie MFI
Ziekenhuizen Ziekenhuisgebouw aanpasbaar, omgekeerd niet.Behouden
SectorAandachtspunten 
 Bouwtechnische aspecten: draagstructuren, ...-

Multi-inzetbaarheid

SectorRegelgevingKnelpuntenOplossingen
 BrandveiligheidVerschillende wetgeving/attesten per sectorOp agenda legislatuur 2019-2024
SectorAandachtspunten 
AlgemeenVerdeelsleutel eigendom gebouw, verdere gebouwkostenBehouden
 Privacy garanderen in dagdagelijkse werkingBehouden
KinderopvangAparte/gesplitste controles voor zelfde gebouw met verschillende zorgvormenBehouden

Combineerbaarheid

SectorRegelgevingKnelpuntenOplossingen
AlgemeenVIPAVerschillende doorlooptijden subsidieproceduresBVR MFI 5/04/2019 - Commissie MFI
BrandveiligheidVerschillende wetgeving/attesten per sectorOp agenda legislatuur 2019-2024
Verschillende bepalingen i.v.m. trappen, doorgangen, …Op agenda legislatuur 2019-2024
ToegankelijkheidBasis en specifieke toegankelijkheid voor bepaalde doelgroepenBehouden
KinderopvangErkenning/vergunningZorgen voor veilige omgeving (o.a. toegangscontrole)Behouden
Aparte/gesplitste controles voor zelfde gebouw met verschillende zorgvormenBehouden
OuderenvoorzieningenErkenning/vergunningGebouwen woonzorgcentrum moeten functioneel geheel vormenVoorwaarde geschrapt in nieuwe woonzorgdecreet 2019
Lokale en regionale dienstencentraErkenning/vergunningHerkenbare aaneensluitende lokalenBehouden
Algemeen welzijnswerkErkenning/vergunningExclusief gebruik ruimte door algemeen welzijnswerkAangepast in BVR MFI 5/04/2019
Personen met een handicapErkenning/vergunningAparte toegangBehouden
Beschut WonenErkenning/vergunningNiet nabij psychiatrisch ziekenhuisBehouden
SectorAandachtspunten 
AlgemeenMeerdere bouwheren vergt compromis en aanpassingen 
Conflicterend doelpubliek 
Flexibiliteit inbouwen bij verbouwing moeilijker 
Verdeelsleutel eigendom gebouw, verdere gebouwkosten 
Enkel bouwheer krijgt VIPA-middelen, medegebruikers niet 
Met 2 rechtspersonen 1 gezamenlijk dossier indienen, faciliteert gelijktijdige realisatie van een gebouw 
Gebruik van ruimte door elkaar laten vloeien 
KinderopvangToezicht hoofdingang/toegang - Aparte/gesplitste controles voor 1 gebouw 
Veiligheid 
JeugdhulpPrivacy garanderen 
Personen met een handicapPrivacy garanderen 
ZiekenhuizenPrivacy garanderen 

Regelgeving multifunctioneel bouwen ZORG

Op 5 april 2019 keurde de Vlaamse Regering het Besluit 'Multifunctionele infrastructuur' (BVR MFI) definitief goed. Dit juridisch kader vormt een basis voor voorzieningen om hun infrastructuur multifunctioneel te bouwen en te gebruiken. Het besluit voorziet:

  • randvoorwaarden voor de realisatie van multifunctionele infrastructuur;
  • de mogelijkheid om af te wijken van de vergunnings-, erkennings- en subsidieregelgeving;
  • afgestemde VIPA-infrastructuurnormen over sectoren van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) heen;

Randvoorwaarden

Samen onder één dak kan:

  1. als de kwaliteitsvolle werking van de WVG-voorzieningen gegarandeerd blijft;
  2. als je samen zoveel mogelijk ruimtes deelt.

Je kan je zorgvoorziening ook ter beschikking stellen voor derden, zowel binnen als buiten de openingsuren.  Het gebouw openstellen en/of ruimtes ervan delen (2) kunnen echter enkel als de kwaliteitsvolle werking van de voorziening (1) gegarandeerd wordt.

Afwijken van infrastructuurregelgeving

De minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding kan afwijken van de infrastructuurnormen in de vergunnings-, erkennings- en subsidieregelgeving als deze de realisatie van multifunctionele infrastructuur bemoeilijken.  Zo kunt u bvb. gespreks-, personeels- of eetruimtes delen, waardoor u globaal minder moet bouwen dan wanneer u elk apart een gebouw voor uw voorziening zou zetten. Hij wordt hierbij geadviseerd door de commissie multifunctionele infrastructuur (zie volgend tabblad).

Afgestemde infrastructuurnormen WVG-voorzieningen

De VIPA-infrastructuurnormen (ruimtes en oppervlaktes) zijn maximaal op elkaar afgestemd. Zo kunnen zorggebouwen van door de jaren heen eenvoudiger van bestemming veranderen.  Deze afgestemde normen gelden sinds 20 juli 2019 voor alle nog te bouwen projecten die betoelaagd worden door het VIPA.

Tabel 1: Afgestemde VIPA-infrastructuurnormen (minimale oppervlaktes en ruimtes)

RESIDENTIEEL: woonzorgcentrum, residentiële voorzieningen personen met een handicap, jeugdhulp, centra voor kinderzorg en gezinsondersteuning en centra algemeen welzijnswerk
RuimteOppervlakte
1-persoonskamer (excl. sanitaire cel) (WZC, PMH, JH, CAW en CKG)16 m²/bewoner voor meerder- en 12 m²/ bewoner voor minderjarigen (1)
Verblijfsruimte = bewonerskamer (incl. sanitaire cel), gemeenschappelijke zit- en eetruimte, gemeen-schappelijke sanitaire ruimtes - (WZC, JH, PMH)30 m²/bewoner
Gemeenschappelijk sanitair (WZC, PMH, JH (2), CAW (3), CKG (3))Integraal toegankelijk gemeenschappelijk sanitair
Individueel sanitair (WZC, PMH, JH (4))Integraal toegankelijke sanitaire cel per bewonerskamer met douche, toilet en lavabo
Gemeenschappelijke zit- en eetruimte (WZC, PMH, JH)4 m²/bewoner
AMBULANT: centra algemeen welzijnswerk, centra geestelijke gezondheidszorg, wijkgezondheidscentra, vertrouwenscentra kindermishandeling, centra voor kinderzorg en gezinsondersteuning, aanloopadres beschut wonen, ambulante voorzieningen jeugdhulp
RuimteOppervlakte
Gemeenschappelijk sanitair (CAW, TO, CRA, CGG, BW, WGC, VK, CKG, JH)10 m² (gescheiden man/ vrouw), waarbij minstens 1 rolstoeltoegankelijk toilet
Wachtruimte (CAW, CGG, WGC, VK, CKG, CRA, JH, opdeelbaar in 2 bij VK)10 m²
Administratieve/ontvangstruimte (CAW, TO, CGG, BW, WGC, VK, CKG, JH)20 m²
Multifunctionele ruimte (CAW, CGG, BW, WGC, VK, CKG, JH, opdeelbaar in 2 voor VK en CGG)25 m² (5)
Berg-/archiefruimte (CAW, CGG, BW, WGC, VK, TO, JH)10 m²
Bureauruimte (BW, CAW, CKG, CGG, JH)12 m²
Gespreksruimte (CGG, BW, CKG, VK)16 m²
Vergaderruimte (JH, WGC, LDC)20 m²
Consultatieruimte (CGG, CRA, VK, WGC)16 m²
Spelruimte (CGG, JH, VK)20 m²

(1) De 12 m² voor minderjarigen is van toepassing op de sectoren 'Personen met een handicap' ,'Jeugdhulp' en 'Gezinnen met kinderen'.
(2) Voor de sector Jeugdhulp moeten slechts 25% van de gemeenschappelijke badkamers integraal toegankelijk zijn (met in uitzonderlijke gevallen een afwijkingsmogelijkheid tot min. 1 integraal toegankelijke gemeenschappelijke badkamer).
(3) Voor de sector van het 'Algemeen welzijnswerk' en deze van de 'Gezinnen met kinderen' is geen integraal toegankelijke badkamer verplicht, wel een rolstoetoegankelijk toilet met wastafel per 5 residentiële bewoners.
(4) Voor de sector Jeugdhulp moeten slechts 25% van de 1-persoonskamers integraal toegankelijk zijn (met in uitzonderlijke gevallen een afwijkingsmogelijkheid tot min. 1 integraal toegankelijke 1-persoonskamer).
(5) ‘Een multifunctionele ruimte van 25 m², die opdeelbaar is in functie van de noden van de voorziening.’: dit betekent dat er een ruimte aanwezig moet zijn van minstens 25 m², die je kan opdelen met niet-dragende tussenmuren (schuifwand, gipsplaten, panelen, …). Op die manier kan deze ruimte ten allen tijde zonder noemenswaardige breekwerken terug 25 m² worden. Dit laat een eenvoudige bestemmingswissel toe, één van de doelstellingen van multifunctionele infrastructuur.

Legende:

  • BW: aanloopadres beschut wonen
  • CAW: centra voor algemeen welzijnswerk
  • CGG: centrum geestelijke gezondheidszorg
  • CKG: centrum voor kinderzorg en gezinsondersteuning
  • CRA: consultatiebureau voor respiratoire aandoeningen
  • JH: jeugdhulp
  • LDC: lokaal dienstencentrum
  • PMH: personen met een handicap
  • TO: centrum voor tele-onthaal
  • VK: vertrouwenscentrum kindermishandeling
  • WGC: wijkgezondheidscentrum
  • WZC: woonzorgcentrum

Commissie multifunctionele infrastructuur ZORG

De commissie multifunctionele infrastructuur (commissie MFI) adviseert de minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin over aanvragen van WVG-voorzieningen tot afwijking van de infrastructuurnormen in de vergunnings-, erkennings- en subsidieregelgeving als deze de realisatie van multifunctionele infrastructuur of een project innoverende zorginfrastructuur (*) bemoeilijken. Zo kunt u bvb. gespreks-, personeels- of eetruimtes delen, waardoor u globaal minder moet bouwen dan wanneer u elk apart een gebouw voor uw voorziening zou zetten. 'Innoverende zorgprojecten' zullen meestal niet passen binnen de bestaande regelgeving van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. In de commissie MFI beoordelen vertegenwoordigers van het VIPA en van de betrokken functioneel bevoegde WVG-agentschappen samen uw aanvraag aan de hand van de onder 'regelgeving' vermelde randvoorwaarden: kwaliteit garanderen, ruimtes delen en infrastructuur openstellen.

(*) project Innoverende zorginfrastructuur: 'een zorginfrastructuurproject dat vernieuwend is en past in het beleid van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin’

.De commissie MFI kan de minister ook adviseren om de betrokken regelgeving te wijzigen als bepaalde vragen tot afwijking regelmatig terugkomen.

U kunt een afwijkingsaanvraag indienen door dit aanvraagformulier ingevulddoc bestand56.9kb naar vipa@vlaanderen.be te sturen. Vermeld in de titel van uw e-mail ‘commissie multifunctionele infrastructuur’.  Neem ook gerust contact op met:

ENTITEITAANSPREEKPUNTCONTACTGEGEVENS
Departement ZORGChristophe CousaertE-mail: christophe.cousaert@vlaanderen.be
Telefoon: 0473 - 21 19 71

Loket Multifunctionele infrastructuur ZORG

vipa@vlaanderen.be vormt het loket voor vragen m.b.t. de realisatie van multifunctionele infrastructuur. Wij proberen uw vraag te beantwoorden of u naar de bevoegde instantie te verwijzen als dit nodig is.  Wij bundelen vragen en antwoorden om zo geleidelijk aan kennis op te bouwen. We stellen deze kennis dan ook ter beschikking van andere (potentiële) initiatiefnemers. 

Sector(en)
Eerste lijn
Geestelijke Gezondheidszorg
Gehandicaptenzorg
Jeugdhulp
Kinderopvang
Residentiële ouderenzorg
Revalidatie
Thuiszorg
Welzijnsvoorzieningen
Woonzorg
Ziekenhuizen