Procedure afwijkingsaanvragen brandveiligheid

De meeste besluiten voor brandveiligheid voorzien een procedure voor afwijking. Dit betekent dat een voorziening een gemotiveerde aanvraag tot afwijking voor een bepaalde brandveiligheidsnormen kan indienen bij de technische commissie brandveiligheid. Het algemene principe voor een afwijking is dat de alternatieve maatregel minstens een gelijkwaardig veiligheidsniveau garandeert. De afwijkingsprocedure kan variëren naargelang het toepasselijke brandveiligheidsbesluit.

Een afwijkingsaanvraag op de federale basisnormen, zoals bepaald in het Koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen, moet rechtstreeks bij de commissie voor afwijking van de FOD Binnenlandse Zaken aangevraagd worden.

De geldende brandveiligheidsvoorschriften voor ziekenhuizen zijn vastgelegd in Koninklijk Besluit van 6 november 1979 tot vaststelling van de normen inzake beveiliging tegen brand en paniek waaraan ziekenhuizen moeten voldoen. De bevoegdheid voor deze voorschriften ligt bij het federale niveau. 

Het is evenwel de Vlaamse minister van Welzijn die de afwijkingen over deze regelgeving verleent op basis van een advies van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken, Algemene directie Veiligheid en Preventie, Directie Brandpreventie.

Hoe werkt dit?

• De beheersinstantie dient een afwijkingsaanvraag in bij de technische commissie brandveiligheid WVG door deze te mailen naar tcb.vipa@vlaanderen.be. Ze vermeldt daarbij duidelijk op welke normen de aanvraag betrekking heeft. Deze commissie coördineert het hele afwijkingstraject:
  • zij stuurt de afwijkingsaanvragen voor advies naar de federale overheid. Zowel de aanvrager als het Departement Zorg krijgen een bevestiging van de ontvangst en van de adviesvraag aan de federale overheid.
  • op basis van het advies van de federale overheid neemt de Vlaamse overheid een beslissing. De commissie bezorgt deze beslissing schriftelijk aan de aanvrager.

Samenstelling afwijkingsaanvraag

Het dossier van de afwijkingsaanvraag bestaat minstens uit de volgende stukken:

• het gemotiveerd schrijven van de aanvrager waarin hij verduidelijkt waarom en voor welke artikels hij afwijking vraagt en waarin hij ook een alternatief voorstel geeft dat een gelijkwaardig veiligheidsniveau kan garanderen
• overzichtsplannen van het gebouw waarvoor hij een afwijking vraagt met eventueel enkele foto’s
• een kopie van het brandpreventieadvies of –verslag dat het tekort waarvoor hij een afwijking aanvraagt, vermeldt
• een beschrijving van het gebouw   

De Vlaamse minister bevoegd voor de bijstand aan personen, kan op verzoek van de voorziening een afwijking op de specifieke brandveiligheidsnormen toestaan, zoals bepaald in:

• het BVR 9/12/2011  tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan ouderenvoorzieningen en centra voor herstelverblijf moeten voldoen en tot bepaling van de procedure voor de uitreiking van het attest van naleving van die normen moeten voldoen om erkend te worden.
• het BVR 26/04/2024 tot vaststelling van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan lokale dienstencentra, centra voor dagverzorging, centra voor dagopvang, centra voor kortverblijf, centra voor herstelverblijf, groepen van assistentiewoningen en woonzorgcentra moeten voldoen en tot bepaling van de procedure voor de uitreiking van het attest van naleving van die normen.

Hoe werkt dit?
Op gemotiveerde aanvraag van de beheersinstantie kan de leidend ambtenaar van het VIPA voor sommige brandveiligheidsnormen een afwijking toestaan.

• De beheersinstantie dient de afwijkingsaanvraag in bij het secretariaat van de technische commissie brandveiligheid door deze te mailen naar tcb.vipa@vlaanderen.be . Ze vermeldt daarbij duidelijk op welke normen de aanvraag betrekking heeft.  
• Binnen vijftien dagen na de ontvangst van de afwijkingsaanvraag bezorgt het secretariaat van de technische commissie voor de brandveiligheid een bewijs van ontvangst aan de aanvrager, met de vermelding of de aanvraag al dan niet ontvankelijk is, en in voorkomend geval, met de vermelding van de datum van ontvankelijkheid. De leidend ambtenaar beslist over de ontvankelijkheid. Deze houdt in dat de aanvraag voldoet aan de formele vereisten. De datum van ontvankelijkheid is de datum van de ontvangst van de ontvankelijke aanvraag.
• Het secretariaat van de technische commissie voor de brandveiligheid bezorgt de beslissing van de leidend ambtenaar, samen met het advies van de technische commissie, aan de beheersinstantie van de voorziening en aan de bevoegde Vlaamse entiteit, uiterlijk zes maanden na de datum van ontvankelijkheid van de afwijkingsaanvraag.

Samenstelling afwijkingsaanvraag
Het dossier van de afwijkingsaanvraag bestaat minstens uit de volgende stukken:

• een ingevuld aanvraagformulier:
  • voor aanvragen vanaf 1 juli 2024doc bestand93.3kb
• een motivatie voor de afwijkingsaanvraag en een voorstel met de alternatieve maatregelen die een gelijkwaardig veiligheidsniveau kunnen garanderen;
• een beschrijving van het gebouw, aangevuld met overzichtsplannen;
• als de aanvraag betrekking heeft op een bestaande constructie: een brandpreventieverslag van de hulpverleningszone, in voorkomend geval aangevuld met het attest van de burgemeester, het stappenplan van de beheersinstantie en het advies van de hulpverleningszone over dat stappenplan;
• als de aanvraag een op te richten gebouw betreft: een advies van de hulpverleningszone. 

Het onderstaande besluit van de Vlaamse Regering voorziet de mogelijkheid tot afwijkingsaanvraag:

• De brandveiligheidsvoorschriften voor gezins- en groepsopvang zijn opgenomen in het 'Vergunningsbesluit van 22/11/2013'.  

Hoe werkt dit?

• De beheersinstantie dient de afwijkingsaanvraag in bij het secretariaat van de technische commissie brandveiligheid WVG door deze te mailen naar tcb.vipa@vlaanderen.be . Ze vermeldt daarbij duidelijk op welke normen de aanvraag betrekking heeft.  
• Binnen vijftien dagen na de ontvangst van de afwijkingsaanvraag bezorgt het secretariaat van de technische commissie voor de brandveiligheid een bewijs van ontvangst aan de aanvrager, met de vermelding of de aanvraag al dan niet ontvankelijk is, en in voorkomend geval met de vermelding van de datum van ontvankelijkheid. Ze brengt ook het agentschap Opgroeien hiervan op de hoogte. Als het dossier ontvankelijk is, deelt het secretariaat ook de datum mee waarop zij de aanvraag behandelt. De leidend ambtenaar beslist over de ontvankelijkheid. Deze houdt in dat de aanvraag voldoet aan de formele vereisten. De datum van ontvankelijkheid is de datum van de ontvangst van de ontvankelijke aanvraag.
• De technische commissie legt haar advies voor aan de administrateur-generaal van het agentschap Opgroeien. Dit agentschap deelt de beslissing schriftelijk mee aan de aanvrager.

Samenstelling afwijkingsaanvraag
Het dossier van de afwijkingsaanvraag bestaat minstens uit de volgende stukken:

• het ingevulde typeformulierdoc bestand90.8kb voor de afwijkingsaanvraag brandveiligheidsnormen gezinnen met kinderen;
• het gemotiveerd schrijven van de aanvrager waarin wordt verduidelijkt waarom en voor welke artikels afwijking wordt gevraagd en waarin ook wordt een alternatief voorstel wordt aangegeven dat een gelijkwaardig veiligheids-niveau kan garanderen;
• overzichtsplannen van het betreffende gebouw eventueel aangevuld met foto’s;
• een kopie van het brandpreventieadvies of –verslag waarin het tekort wordt vermeld;
• een beschrijving van het gebouw.