Gezondheid en preventie

Smakelijk: voeding & keukenspullen

Hormoonverstoorders zitten bijna overal. Het is moeilijk om alle bronnen ervan te vermijden, en ze zijn (in kleine hoeveelheden) ook niet altijd schadelijk. Maar je kunt wel gemakkelijk zelf beperken hoeveel je er binnenkrijgt, in je keuken:

Consumeer minder vlees en zuivel

Schadelijke chemische stoffen worden doorgegeven in de voedselketen. Dieren eten planten of zaden uit grond waar hormoonverstoorders in zitten, grotere dieren eten die dieren op, wij eten die grotere dieren … Als je vet vlees en vette vis eet, word je aan meer chemische stoffen blootgesteld dan bij groenten en fruit.

TIP

Als je vlees eet, kies dan voor mager vlees en verwijder overtollig vet.

Kies de vis met de minste chemische stoffen

Vis, en zeker vette vis, is goed voor de ontwikkeling van de hersenen. Maar net dat vet kan ook gemakkelijker chemische stoffen opslaan. Kies dus eerder voor vis die lager staat in de voedselketen, zoals sardientjes of ansjovis. Tonijn, zwaardvis, makreel, kabeljauw, zalm … eet je liever niet te vaak. Als je zwanger bent, vermijd je ze zelfs beter.

TIP

Let op de locatie waar de vis vandaan komt. Vis uit de Noordzee heeft meer contact met schadelijke stoffen gehad dan vis uit de – minder verontreinigde – Atlantische Oceaan.

Eet minder bewerkt voedsel

Bewerkt voedsel, zoals fastfood en kant-en-klaarmaaltijden, bevat hogere concentraties van hormoonverstoorders zoals ftalaten. Om zulk voedsel te maken, worden er namelijk chemische additieven toegevoegd. Daardoor kan bewerkt voedsel meer schadelijke chemicaliën bevatten dan vers voedsel. Ook de verpakkingen van fastfood kunnen een bron zijn van blootstelling aan schadelijke chemicaliën.

TIP

Kook zo veel mogelijk vers. Zo vermijd je de toegevoegde chemische stoffen.

Was je groenten en fruit

Boeren gebruiken vaak pesticiden om gewassen te beschermen en insecten, onkruid en schimmels te doden. Resten van die middelen kunnen op producten achterblijven, zelfs tot op de fruitschaal of tot op je bord. Sommige pesticiden verstoren de hormoonhuishouding of worden in verband gebracht met bepaalde vormen van kanker.

TIP

Was en schil je groenten en fruit grondig om resten en chemicaliën te vermijden.

Koop (als dat kan) biologisch voedsel

Biologisch voedsel kiezen wordt steeds gemakkelijker. Bovendien is het lang niet altijd duurder. Wil je klein beginnen, vervang dan eerst de meest vervuilde producten: vlees, vette vis en zuivelproducten.

TIP

Kies voor biologisch vlees. Dan heeft het dier zelf ook voeding gegeten waarvoor geen pesticiden werden gebruikt.

Kies de beste verpakking (geen verpakking)

Koop je eten zo veel mogelijk vers en los. Breng bijvoorbeeld zelf een zak of container uit glas of roestvrij staal mee naar de winkel. Bewaar je restjes of neem je drank en eten mee naar je werk, school, op reis …? Ook dan kun je beter kiezen voor flessen, potten en dozen uit glas of roestvrij staal.

TIP

Kun je nog niet helemaal verpakkingsvrij gaan? Check dan of er schadelijke stoffen zitten in de verpakking. Daarvoor lees je de labels, of gebruik je een app.

Warm eten niet op in plastic containers

Verschillende hormoonverstoorders worden doorgegeven aan de omgeving wanneer ze warm worden. Als dat gebeurt bij de verpakking van voedsel, komen die stoffen in je eten terecht. Kies liever voor kristallen of glazen containers.

TIP

Ook plastic bekers voor koffie en thee kun je beter niet opwarmen. Plastic kookspullen worden soms gemaakt van gerecycleerd plastic, waardoor ze hormoonverstoorders kunnen bevatten.

Vermijd pannen met een antiaanbaklaag

Veel soorten pannen met antiaanbaklaag bevatten schadelijke PFAS. Als ze oververhit raken of breken, kunnen schadelijke chemicaliën uit de coating in je eten terechtkomen. Kies liever voor roestvrij stalen of keramische pannen. Voor koken in de oven zijn keramiek of glas goede opties.

TIP

Wanneer je pannen met een antiaanbaklaag moet gebruiken, zorg er dan voor dat je het oppervlak niet bekrast of verbrandt.