Infectieziekten & vaccinaties

Preventie en diagnose van urineweginfecties bij personen met een urinaire katheter

CAUTI (Catheter Associated Urinary Tract Infections) zijn een vaak voorkomend probleem bij personen die een urinaire verblijfskatheter hebben. Om dit zoveel mogelijk te vermijden bespreken we hieronder volgende topics: preventie, indicaties voor het plaatsen van een katheter, materiaalkeuze, plaatsing van een urinaire katheter, dagelijkse zorg en diagnostiek. Onderaan deze pagina vind je ook enkele documenten die je kan downloaden: flowchart ‘diagnose van een urineweginfectie bij personen met een urinaire katheter’ en samenvattend document.

Webinar 5 december 2024

Herbekijk het webinar 'Preventie en diagnose urineweginfecties bij personen met een urinaire katheter' van 5 december 2024.

Omwille van een geluidsprobleem kunnen sommige presentaties niet altijd even duidelijk hoorbaar zijn. In dat geval kan het helpen om een hoofdtelefoon te gebruiken. Onze excuses voor het eventuele ongemak.

Belangrijk!
  • Urinaire katheters verhogen het risico op urineweginfecties (UWI). De aanwezigheid van een urinaire katheter kan een invloed hebben op de gepresenteerde symptomen bij een UWI.
  • Vermijd het gebruik van urinaire katheters of verwijder de katheter tijdig.
  • Katheteriseer enkel bij een juiste indicatie.
  • Geef de voorkeur aan niet-invasieve opvangsystemen (zoals incontinentiemateriaal, bedpan/urinaal, condoomkatheter bij de man). Als dit niet mogelijk is, overweeg dan intermittente/éénmalige katheterisatie. Gebruik een transurethrale of suprapubische verblijfskatheter alleen bij langdurige katheterisatie.  
  • Evalueer dagelijks de noodzaak tot het behoud van de katheter.
  • Werk aseptisch en zorg voor een goede handhygiëne en optimale omgevingshygiëne
  • Gebruik altijd een gesloten systeem.
  • Vermijd routinematige blaasspoelingen. 
  • Informeer de patiënt/bewoner en familie goed over de zorg en risico’s. 

Preventie van urineweginfecties bij personen met een urinaire katheter

In dit hoofdstuk wordt uitgelegd hoe je urineweginfecties bij bewoners met een urinaire katheter kunt voorkomen door onnodige katheterisatie te vermijden, katheters tijdig te verwijderen en goede hand- en intieme hygiëne toe te passen. Er wordt ook aandacht besteed aan vochtinname, een gesloten drainagesysteem, en het voorkomen van obstipatie. 

Indicaties voor het plaatsen van een katheter

Dit hoofdstuk beschrijft de indicaties waarin een urinaire katheter geplaatst mag worden. Er wordt ook ingegaan op alternatieven zoals intermittente katheterisatie en het gebruik van suprapubische katheters bij langdurige katheterisatie. 

Materiaalkeuze

Dit hoofdstuk bespreekt de verschillende materialen en eigenschappen van urinaire katheters en biedt richtlijnen voor het kiezen van de juiste katheter. 

Plaatsing van een urinaire verblijfskatheter

Dit hoofdstuk gaat over de juiste plaatsing van urinaire verblijfskatheters en de richtlijnen voor vervanging van urinaire katheters. 

Dagelijkse zorg

Dit hoofdstuk behandelt de dagelijkse zorg voor een urinaire katheter, met focus op hygiëne, het behouden van een gesloten systeem, en het regelmatig controleren vervangen en verwijderen van de urinaire katheter. 

Diagnostiek

Dit hoofdstuk behandelt de diagnostiek van urineweginfecties bij patiënten met een urinaire katheter. Het benadrukt dat typische symptomen vaak ontbreken en dat afwijkende symptomen, kunnen wijzen op een urineweginfectie. Daarnaast wordt de procedure voor het afnemen van een urinestaal bij een urinaire katheter beschreven. 

Flowchart ‘diagnose van een urineweginfectie bij personen met een urinaire katheter’

Download hier

Urineweginfecties bij personen met een urinaire katheter

Dankwoord

Deze richtlijnen kwamen tot stand in samenwerking met de volgende HOST-partners: Mira, NOL, ZWL, Plexus, Triaz, ZNK, Helix en Urobel. 
We danken hen voor hun waardevolle bijdrage en expertise.

Speciale dank gaat uit naar alle zorgprofessionals die zich dagelijks inzetten voor veilige en kwaliteitsvolle zorg

Referenties