Staphylococcus aureus
Staphylococcus aureus is een bacterie die bij 20 tot 30 % van de mensen voorkomt op de huid, in de neus of in de keel zonder dat ze ziek worden. We spreken dan van dragerschap. Ook (boerderij)dieren, zoals runderen en varkens, kunnen drager zijn van deze bacterie. Hoewel het vaak onschuldig is, kan deze bacterie infecties veroorzaken, vooral als de huid beschadigd raakt zoals bij een wonde. Soms worden er ook gifstoffen (toxines) door deze bacterie aangemaakt die kunnen bijvoorbeeld voedselinfecties veroorzaken of regelmatig terugkerende huidinfecties. Bij andere personen ontstaat er een resistentie tegen antibiotica, we spreken dan van MRSA (Methicilline-resistente Staphylococcus aureus).
- Vaccinatie
- Geen vaccinatie beschikbaar
- Basisvaccinatieschema
- Geen onderdeel van het basisvaccinatieschema
Over staphylococcus aureus
Wanneer kan het problemen geven?
De bacterie kan infecties veroorzaken wanneer:
- er een wondje of schaafplek is waardoor de bacterie in het lichaam komt;
- het immuunsysteem verzwakt is, bijvoorbeeld door een ziekte;
- iemand een medische ingreep heeft ondergaan, zoals een operatie of een katheter.
Symptomen
De symptomen van een Staphylococcus aureus-infectie hangen af van het type infectie:
- Symptomen van huidinfecties: etterige wonden, roodheid, zwelling en pijn. Voorbeelden van milde of ernstige huidinfecties: impetigo (krentenbaard), abcessen, steenpuisten, cellulitis en ernstige, diepe wondinfecties na een operatie.
Sommige stammen van de bacterie kunnen ook gifstoffen (toxines) produceren waardoor dit kan leiden tot herhaaldelijke huidklachten die moeilijker te behandelen zijn.
- Symptomen van voedselinfecties: misselijkheid, braken, maagkrampen en diarree binnen 2 tot 7 uur na het eten van besmet voedsel. Meestal herstelt men vlug maar soms kan er ziekenhuisopname nodig zijn.
- Uitzonderlijke kunnen er andere ernstige infecties optreden zoals een longontsteking waarvoor ziekenhuisopname noodzakelijk is.
Overdracht
De bacterie verspreidt zich door:
- direct contact met besmette huid of wonde of door slechte handhygiëne;
- contact met besmette oppervlakken of voorwerpen, zoals handdoeken, kledij of sportapparatuur;
- contact met besmet voedsel;
- dieren en hun omgeving.
Deze infecties kunnen ontstaan zowel onder de algemene bevolking als in zorginstellingen als bij de dieren. Staphylococcus aureus kan ook uitbraken veroorzaken.
Bepaalde groepen, zoals personen met een chronische aandoening (zoals kanker, hart- en vaatziekten, eczeem, suikerziekte, longziekten) of personen met een doorbroken huid (bijvoorbeeld door een operatie of wonde), lopen meer risico op een infectie.
Behandeling
Behandeling
Staphylococcus aureus:
- Afhankelijk van de ernst van de infectie en /of herval van symptomen zal de arts beslissen een staal af te nemen om na te gaan welke kiem de infectie veroorzaakt.
- De arts zal ofwel zalf en/of andere medicatie opstarten.
MRSA (Methicilline-resistente Staphylococcus aureus):
- Bij MRSA kan de behandeling moeilijker verlopen en vereist dit vaak aanvullende hygiënemaatregelen.
- De patiënt zal ook adviezen krijgen om de aanwezigheid van deze bacterie op de huid, neus en keel te verwijderen. Deze preventieve maatregelen zijn:
- wassen met een ontsmettende zeep,
- gebruik van neuszalf en keelspray,
- wassen kledij en bed- en badlinnen
- schoonmaak van de omgeving.
- Na het uitvoeren van deze maatregelen zal er dan opnieuw stalen genomen worden om zeker te zijn dat de bacterie niet meer aanwezig is.
- In zeldzame gevallen zullen deze preventieve maatregelen ook bij nauwe contacten van de patiënt moeten uitgevoerd worden om verdere verspreiding te voorkomen.
Preventietips
Je kunt infecties helpen voorkomen door:
- Dek wondjes aan de handen en polsen af met een waterdichte pleister;
- Was je handen met water en zeep en droog ze goed af, zeker bij:
- Voor en na het verzorgen van een wonde
- Voor en na het aanraken/bereiden van voeding
- Na contact met dieren of hun omgeving
- Na een toiletbezoek
- Maak de omgeving regelmatig schoon met een schoonmaakmiddel.
Bij ernstige symptomen of terugkerende klachten kan verder onderzoek nodig zijn om de juiste behandeling te bepalen. Neem dan contact op met een huisarts.
Wering: Beoefen geen contactsporten of sporten waarbij toestellen gedeeld worden, tot de wonde genezen is. Laat ook geen wellnessbehandelingen of massages uitvoeren en ga niet zwemmen.
Informatie voor zorgprofessionals
Samenvatting
Verwekker: Staphylococcus aureus (grampositieve bacterie), sommige meticillineresistent (MRSA)
Incubatieperiode: Niet benoembaar
Besmettingsweg: Direct contact via de handen, aerogeen (huidschilfers, aerosolen), secundaire bronnen in directe omgeving
Besmettelijke periode: Niet benoembaar. Besmettelijkheid vanuit dragerschap of geinfecteerden
Symptomen: Dragerschap zonder symptomen. Huidinfecties. Invasieve infecties. Toxinegemedieerde ziektebeelden